สกสว. กับการรีแบรนด์องค์กร

และก้าวที่เติบโต สู่การเป็น ‘STRATEGIC GROWTH DASHBOARD’

ในปี พ.ศ. 2562 ที่ผ่านมา ประเทศไทยมีการปฏิรูประบบวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมครั้งสำคัญ ทั้งในมิติของการพัฒนาระบบวิจัยและนวัตกรรม และการพัฒนากำลังคนด้านวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมเพื่ออนาคต โดยได้มีการจัดตั้งกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) รวมถึงปรับเปลี่ยนบทบาทหน้าที่ของ “สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย” หรือ “สกว.” มาเป็น สำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (สกสว.) เพื่อมารับภารกิจสำคัญในการส่งเสริม สนับสนุน และขับเคลื่อนระบบวิจัยและนวัตกรรม (ระบบ ววน.) ของประเทศ ให้ครอบคลุมทุกสาขาการวิจัยและวิทยาการทุกแขนง ตลอดจนสร้างองค์ความรู้ผพัฒนานโยบายสาธารณะ และสนับสนุนการนำผลงานวิจัยและนวัตกรรมไปใช้ในเชิงเศรษฐกิจและสังคมเพื่อให้เกิดการพัฒนาอย่างยั่งยืน

ด้วยการเปลี่ยนผ่านที่เกิดขึ้น สกสว. จึงริเริ่มดำเนินโครงการพัฒนาแบรนด์ สกสว. (Rebranding TSRI Project) ขึ้น เพื่อกำหนดทิศทางของแบรนด์ (Brand Direction) รวมทั้งพัฒนาตราสัญลักษณ์หรือโลโก้ใหม่ (Visual Identity หรือ Logo) ใหม่ เพื่อบ่งบอกอัตลักษณ์ที่สอดคล้องไปกับแบรนด์เพื่อสื่อสาร ฉายภาพภารกิจสำคัญ สิ่งที่ สกสว. จะทำและเป็นหลังจากนี้ รวมถึงสร้างการรับรู้องค์กรไปยังผู้มีส่วนเกี่ยวข้อง (Stakeholder) ทั้งภาคนโยบาย ประชาคมวิจัย และสาธารณชนได้รับทราบ อันจะเป็นส่วนหนึ่งของการสร้างเครือข่าย สานพลังการขับเคลื่อนระบบวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (ระบบ ววน.) ที่สร้างคุณค่าและคุณูปการต่อประเทศร่วมกัน

โดยจากการเก็บข้อมูลผ่านการสัมภาษณ์เชิงลึก ทั้งจากมุมมองของผู้คนทั้งภายในและภายนอก ทั้งในส่วนของ คณะกรรมการอำนวย สกสว. ผู้บริหารและบุคลากร สกสว. ผู้บริหารหน่วยบริหารและจัดการทุน (พีเอ็มยู) ตลอดจนภาคเอกชนที่คร่ำหวอดในแวดวงการวิจัยและพัฒนานั้น เมื่อนำข้อมูลทั้งหมดมาวิเคราะห์จนตกผลึก ทำให้ สกสว. ก็สามารถออกแบบกำหนดทิศทางแบรนด์ (Brand Direction) ได้ว่า เป็นแนวคิด “STRATEGIC GROWTH DASHBOARD” ซึ่งหมายถึง

“สกสว. จะเป็นผู้ส่งมอบคุณค่าให้ระบบวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (ระบบ ววน.) โดยการเป็นผู้ชี้แนวทางการเติบโตอย่างมีกลยุทธ์”

ซึ่งทิศทางแบรนด์ดังกล่าวนั้น ก็จะสอดคล้องกับ วิสัยทัศน์ของ สกสว. คือ “สกสว. เป็นองค์กรหลักในการยกระดับศักยภาพและขับเคลื่อนระบบ ววน. อย่างมีส่วนร่วม เพื่อส่งมอบคุณค่าทางเศรษฐกิจและสังคมอย่างยั่งยืน และผลักดันให้ประเทศไทยเป็นประเทศที่พัฒนาแล้ว”

โดย “STRATEGIC GROWTH DASHBOARD” ประกอบด้วย 6 มิติ (Dimensions) สำคัญคือ

1. Smart : สมรรถนะสูง
2. Dynamic : พร้อมที่จะพัฒนาเปลี่ยนแปลงเสมอ
3. Growth : สร้างการเติบโตให้ระบบวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (ระบบ ววน.)
4. Strategic : ดำเนินการอย่างมีกลยุทธ์
5. Connected : ทำงานเชื่อมต่อกับเครือข่าย
6. Trustworthy : น่าเชื่อถือ

โดย 6 มิติตามทิศทางแบรนด์ นี้ได้ถูกนำมาไปใช้เป็นจุดตั้งต้นในการพัฒนาโลโก้ใหม่ ซึ่งได้รับแรงบันดาลใจมาจากเกมประเภท Puzzle ที่มีชื่อว่าการนำตัวต่อ “คาตามิโนะ” (Katamino) ของญี่ปุ่นมามีวิธีเล่นคือการนำชิ้นส่วนรูปทรงเรขาคณิตต่าง ๆ มาจัดเรียงต่อกันให้สมบูรณ์ภายในกรอบของตัวเกมตามโจทย์ที่กำหนด ผู้เล่นจะต้องคิดหาทางแก้ไข ใช้ความคิดสร้างสรรค์เพื่อผ่านด่านแต่ละด่านไปให้ได้ จากง่ายไปสู่ยาก เนื่องจากผู้ออกแบบมองว่าเปรียบได้กับ บทบาทภารกิจของ สกสว. ที่จะต้องปฏิบัติหน้าที่ภายใต้ในการสร้างกรอบ (นโยบาย) ด้าน ววน. ด้วยการจัดสรรทรัพยากร (งบประมาณ) การวิจัยอย่างเหมาะสมและสร้างสรรค์ เพื่อเป็นทรัพยากร (Resource) สำคัญ ในการพัฒนาระบบ ววน. ของประเทศ นั้น สกสว.และต้องเป็นองค์กรที่ทำงานอย่างมีกลยุทธ์ ท่ามกลางการเปลี่ยนแปลงอย่างมีพลวัต (Dynamic) โดยไม่จำกัดรูปแบบการทำงาน เหมือนตัวต่อที่ถูกออกแบบรูปร่างไปได้เรื่อยๆ รวมถึงมีการเชื่อมต่อสอดประสานอย่างดีที่สุดกับหน่วยงานต่างๆ ที่เกี่ยวข้องในระบบ ววน.

นอกจากนี้ ในส่วนของการเลือกสีของโลโก้นั้น เลือกใช้สีน้ำเงินและใช้สีส้มและสีน้ำเงิน ซึ่งเป็นคู่สีที่ตรงข้ามกัน (Contrast) โดยสีน้ำเงินสื่อความหมายถึง สติปัญญา ความสุขุม สงบ และละเอียดรอบคอบ ในขณะที่สีส้มนั้น นอกจากจะเป็นสีของวันพฤหัสบดี สีประจำวันพระบรมราชสมภพของบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 4) พระบิดาแห่งวิทยาศาสตร์ไทยแล้ว ขณะเดียวกันยังสื่อถึงความรู้สึกที่ชัดเจน ให้ความรู้สึกอิสระ มีความกล้าที่จะสร้างสรรค์ บอกความเป็นตัวตนของ สกสว.